Voedingscentrum: we willen iedereen bereiken

portretfoto Gerda Feunekens,  directeur Voedingscentrum
Gerda Feunekes, directeur van het Voedingscentrum

Als leefstijl ooit op de agenda heeft gestaan, dan is het nu. Voor we ons leven van voor dit virus weer helemaal op kunnen pakken, moet er eerst een vaccin zijn. Maar dat betekent niet dat we tot die tijd niets anders kunnen doen dan wachten. Meer dan 1600 Nederlandse zorgprofessionals roepen iedereen in het land op om te werken aan een gezondere levensstijl. Vanuit de IC kwam er een verontrustend bericht: naar schatting van Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, heeft zo’n 80% van de IC-patiënten overgewicht of is obees. Gerda Feunekes, directeur van het Voedingscentrum, was al ver voor de coronacrisis bezig om Nederland te stimuleren gezonder en duurzamer te leven en om de omgeving zodanig in te richten dat de gezonde en duurzame keuze de gemakkelijke is. Dat was altijd al belangrijk, maar zeker nu hoopt ze de Nederlandse bevolking in groten getale te bereiken. 

30 miljoen bezoeken 

Het Voedingscentrum is opgericht in 1941 als Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad en biedt sindsdien iedereen wetenschappelijk verantwoorde informatie over goede voeding. Zo helpen ze iedereen in Nederland om gezonder, duurzamer en veiliger te kiezen. Daar bereiken ze enorm veel mensen mee. “De website heeft meer dan 30 miljoen bezoeken per jaar,” vertelt Gerda. Naast de website is het Voedingscentrum ook op Facebook, Instagram en Twitter te vinden. De site zelf biedt veel verschillende mogelijkheden. Je kunt er onder andere inspiratie opdoen voor gezonde recepten, je vindt er tips om af te vallen, je kunt meer te weten komen over duurzaam eten en de Schijf van Vijf wordt uitgebreid toegelicht. 

Speciale pagina’s voor corona-gerelateerde informatie 

Sinds het begin van de coronacrisis heeft het Voedingscentrum ook speciale informatie over voeding en corona aan hun website toegevoegd. Deze worden constant aangevuld aan de hand van nieuwe ontwikkelingen. “De belangrijkste boodschappen die hierop staan,” begint Gerda, “zijn gezond leven om je weerstand sterk te houden, je handen wassen, op vaste tijdstippen eten en zorgen dat gezond eten meer in zicht is dan het ongezonde eten.” De afgelopen maanden deden veel nep WhatsApp berichten over corona de ronde. “We besteden op de website ook aandacht aan incorrecte informatie.” Er circuleerde op het internet een verhaal over het afweren van corona met een grote hoeveelheid supplementen. Dit was nepnieuws. Op de pagina’s over corona van het Voedingscentrum kun je meteen lezen waarom, en krijg je tips over wat je wel kunt doen om je weerstand op peil te houden, gezond thuis te werken, of je het virus kunt oplopen via eten en wat je kunt doen voor risicogroepen in je omgeving. 

Iedereen bereiken 

Het Voedingscentrum is een onafhankelijke stichting, 100% betaald door de overheid. Ze werkt nauw samen met de overheid en vele andere organisaties. Om zo veel mogelijk mensen te bereiken in de coronacrisis werkte het Voedingscentrum onder leiding van het RIVM samen met andere thema-instituten aan corona leefstijladviezen. Bijvoorbeeld op het gebied van mentale gezondheid, bewegen, sociale interactie, seksualiteit en alcohol, roken en drugs. En dus ook over Voeding. De kernboodschap is: eet volgens de Schijf van Vijf en houd je weerstand op peil. Ze raden ook aan om iedere dag rond dezelfde tijden te eten. Zo hou je toch een beetje ritme in je dag.  

Voedselverspilling voorkomen 

Toen ik Gerda vroeg waar ze zich nog meer druk om maakt, was ze meteen duidelijk. “Een andere zorg van dit moment is de voedselverspilling die we nu hebben.” Als je aan de horeca levert, kun je je producten vrijwel nergens kwijt. “Er komen gelukkig steeds meer initiatieven op stoom om te zorgen dat die producten goed terecht komen.” Het Voedingscentrum geeft op hun website ook een aantal tips over hoe je zelf verspilling kunt voorkomen. Zo adviseren ze je vriezer veel te gebruiken, nieuwe recepten te bedenken met spullen uit de voorraadkast en om producten met een verstreken THT-datum (ten minste houdbaar tot) niet meteen weg te gooien. Ruik en proef eerst even of het nog lekker is. Het Voedingscentrum leidt ook de communicatie rond Samen Tegen Voedselverspilling

Onderzoek naar eetgedrag 

Naast de vele tips en adviezen vind je op de website ook de resultaten van een recent onderzoek wat het Voedingscentrum heeft uitgevoerd. Zijn Nederlanders in tijden van coronamaatregelen anders gaan kopen, koken en eten? Het blijkt dat er over de gehele lijn slechts kleine veranderingen te zien zijn. Van 1030 Nederlanders die meededen aan het onderzoek, geeft het grootste gedeelte, 83%, aan niet anders te zijn gaan eten sinds de maatregelen van kracht zijn gegaan. Ze eten evenveel als voorheen en merken geen verschil als het aankomt op gezond kiezen. 70% van de deelnemers is daarnaast niet vaker of op andere momenten gaan eten. Toch zijn er ook veranderingen te zien, zo geeft een deel aan minder ongezonde verleidingen te ervaren door anderen, of doordat er nu niet meer buiten de deur wordt gegeten. 

Een circulair systeem 

Gerda denkt niet dat de manier waarop het Voedingscentrum opereert gaat veranderen door de coronacrisis. “Maar als je kijkt naar hoe we werken,” zegt ze, “dat wel.” Het thuis werken gaat eigenlijk best goed. “Als we overleggen met directeuren van andere kenniscentra doen we dat ook gewoon via een Teams meeting.” Ik vroeg Gerda ook of ze de voedselketen ziet veranderen door het virus. “Op dit moment zitten productie en consumptie soms ver uit elkaar.” Een fabriek uit Spanje kan hun ingrediënten voor een product uit Spanje, Duitsland en Polen halen. Ze noemt dat er al een beweging op gang is richting een meer circulaire landbouw. In zo’n systeem worden de reststromen van de ene keten gebruikt als grondstoffen voor de andere, zodat productieketens aan elkaar kunnen worden geknoopt. “Ik verwacht wel dat die trend hierdoor versterkt wordt.” Het wordt nu heel goed duidelijk hoe afhankelijk we zijn. 

Denken jullie dat dit virus de transitie naar een circulair systeem gaat helpen? Laat het weten in de reacties!