Interview – True Price #3: Het gaat niet snel genoeg

De economie veranderen, verduurzamen. Dat is de ambitie van True Price. Dat doen ze door het doorrekenen van de impact van bedrijven, producten en projecten, samen met die bedrijven. Daarbij zijn ze vooral geïnteresseerd in die zaken die nog niet in de prijs die wij in de supermarkt betalen, versleuteld zijn. Zoals sociale ongelijkheid, gezondheid, effecten op het milieu. Lukt dat een beetje, eigenlijk? Ik sprak met Michel Scholte mede oprichter van True Price…

Super-hot

“Nou,” zegt Michel. “Aanvankelijk werden we voor gek verklaard en zei men succes met je methodes, maar dat gaat hem niet worden. Inmiddels is er een enorme groei in de vraag naar deze methodes. En zie je dat dit type denken gewoon super-hot is.”

Bedrijven willen het zelf begrijpen

Michel ziet het als kans: dat het niet zozeer de overheid is die vraagt naar dit soort gegevens om bijvoorbeeld vlees te belasten of arbeid. Maar dat het bedrijven zijn die zelf dit willen begrijpen, die geïntegreerd naar hun winst/verlies willen kijken. En strategisch willen nadenken over het verduurzamen van hun ketens en over het gezonder maken van de eindgebruikers. Dat begint met de grote koplopers, maar sijpelt door naar de kleine bedrijven die mee moeten bewegen.

Het gaat niet snel genoeg

Dat is wel Michels grootste zorg. De klimaatveranderingen gaan sneller. Het veranderen en verduurzamen van de economie gaat simpelweg niet snel genoeg. Niet alleen het klimaatprobleem versnelt, ook de ongelijkheid tussen arm en rijk, wordt steeds groter. Michel is bezorgd,  “De tweedeling in onze samenleving en in de wereld zou nog wel eens ondermijnend kunnen werken, zodat dit –wat we doen- een soort elite-achtige hobby wordt in plaatst van iets waar iedereen achter staat.” Verandering doet meer pijn bij mensen die weinig hebben.

Er liggen nog veel kansen

Toch hoopt Michel dat de stakeholders, de bedrijven gezamenlijk op basis van heldere, goed onderbouwde gegevens actie ondernemen. Daar liggen nog veel kansen. “Daar hopen wij een rol bij te kunnen spelen.”

Gezondheid in breder perspectief

True Price bekijkt gezondheid in een breder perspectief: ook in de voedselketen, bij de werknemers die onbeschermd zijn tegen onverantwoord gebruik van bestrijdingsmiddelen. En de gezondheid van de mensen die te weinig betaald krijgen, waardoor ze niet genoeg geld hebben om voldoende voeding te kopen en hun gezin te onderhouden. Effecten op gezondheid van residuen op voedingsmiddelen, en de samenstelling, de ingrediënten in een voedingsmiddel. “Bij dat laatste kijken we naar de impact op de kwaliteit van leven van bij voorbeeld een verbetering in productsamenstelling. Dan kijken we naar zout, suiker, vetten en het effect op hart en vaatziekten bijvoorbeeld.”

Zoutverlaging doorrekenen

Een voorbeeld is het product Oatwell van DSM. Havervlokken zijn verrijkt waardoor ze een hogere verzadiging hebben en tevens het cholesterol in het bloed verlagen. Dat is gunstige voor het risico op hart- en vaatziekten. Hiervoor heeft True Price een berekening gemaakt, waarin niet alleen milieu effecten meegenomen zijn, maar ook effecten op gezondheid. Ik zou zelf wel eens het effect doorgerekend willen zien van zoutverlaging in brood in Nederland en de zoutverlaging in de producten van Unilever wereldwijd.

Overnames die de samenleving miljarden kosten

Omdat we het over kosten en economie hadden, vroeg ik Michel ook zijn mening over het bod van Kraft Heinz op Unilever. Over het feit waarom winst en verlies niet versleuteld zijn in de waarde van de aandelen. Over werkelijke waarde gesproken… Michel kon in ons gesprek weinig over melden over deze specifieke bedrijven, maar toen ik deze blog schreef vond ik wel een stuk op de website van True Price: “Voorkom overnames die de samenleving miljarden kosten door maatschappelijke toets”. Met een berekening van de maatschappelijk effecten van een overname van Akzo Nobel. Interessant!

Verkiezingsprogramma’s doorrekenen?

Ons gesprek vond vlak voor de verkiezingen plaats. Ik was benieuwd of ze niet ook verkiezingsprogramma’s konden doorrekenen. Met name die van Geert Wilders en Partij van de Dieren, die beiden niet door het Centraal Plan Bureau waren doorgerekend. “Het kan zeker wel, maar eigenlijk is dit zo evident en belangrijk dat het bij alle partijen een integraal onderdeel moet zijn van hun programma’s. Het gaat hier niet over politiek maar over menselijk welzijn. Een beetje meer ambitie mag wel.” Volgens Michel zijn mensen teleurgesteld in de bestuurders en gooit een deel van de kiezers daarom alles overboord, inclusief duurzaamheid.

Als je zo’n supermarkt hebt…

Ik vroeg Michel tot slot om een vergezicht, stel dat alles mogelijk is… ”Dan is er morgen, als ik met mijn vingers klik een supermarkt waar ik een echte prijs betaal, waar alle producten eerlijk zijn, en duurzaam. Dat betekent dat honderden miljoenen mensen in de wereld een leefbaar loon hebben, super mooi. En die sturen hun kinderen naar school. Dan is de dierendiversiteit weer op peil. En de klimaatverandering onder 1,5 graden opwarming, en dat is al hoog. De bodemkwaliteit goed evenals de kwaliteit van leven. En het voedsel is gezond. Als je zo’n supermarkt hebt…”. Daar valt niets meer aan toe te voegen…
Vraag aan de lezers van HAS Voedseldialoog: hoeveel ben je bereid extra te betalen voor je eten? 10% of 50% of meer?