Na 11 gesprekken voor HAS Voedseldialoog…. #2: Consumentenvertrouwen

Van Stadskanaal tot Den Haag en van Veghel tot Haarlem, vol passie vertelden ondernemers over hun bedrijf of organisatie tijdens onze gesprekken voor de blog HAS Voedseldialoog. Over patat, brood, over de hele voedselketen. Transparantie, consumentenvertrouwen, supermarkt, prijs en E-nummers. En natuurlijk over gezondheid. Twee interviews waren in Zeist, mijn woonplaats. De voedselketen is overal. Consumentenvertrouwen was een onderwerp dat op veel plaatsen terug kwam, en niet altijd even positief…

Grote bedrijven houden ons voor de gek. Dat zegt Bob Hutten. Hij snapt eigenlijk niet dat mensen op eten willen besparen, het is iets wat je gezond houdt, het gaat je lijf in. Maar mensen weten niet dat voedsel veel beter kan zijn. Verschillende voorbeelden kwamen langs: Gert Mulder (Groentenfruit Huis) noemt de verse sinaasappelsap die wel 3 jaar oud mag zijn. Ton Baas (Vereniging voor de Bakkerij- en zoetwaren industrie, VBZ) vertelt dat koek en snoep in de supermarkt wel 90 dagen oud is. Je wordt er niet ziek van, maar het is ooit veel lekkerder geweest. Afbakbrood is minder lang vers, want dat is namelijk al een paar dagen geleden gebakken. We laten ons echt voor de gek gehouden!

Dat consumentenvertrouwen moet teruggewonnen worden. Transparantie is hier het sleutelwoord. Questionmark heeft dat heel concreet gemaakt. Met een app zie je hoe gezond, diervriendelijk, duurzaam en Fair trade een product is. Maar we moeten hier niet de consument voor verantwoordelijk laten zijn, zeg Ton Baas (VBZ). Wij, producenten, zijn ervoor verantwoordelijk dat producten goed zijn.

Die is verschoven van boeren, naar producenten, naar supermarkt, naar consument (Onno Franse). De bezorgde burger en de prijsbewuste consument komen dichter bij elkaar, zegt Ton Baas (VBZ). De Questionmark App laat zien wat er technologisch mogelijk is om informatie beschikbaar te maken en die consument of burger bewust te laten kiezen. Gaat het al meer om de beleving dan om prijs? Je ziet wel tekenen… ambachtelijk bakken is zo’n voorbeeld (NBC, Borgesius). En de huisgemaakte friet van de snackbar om de hoek. Dat bleek bedrijfseconomisch een heel goed plan. Die kist aardappelen midden in de zaak maken het allemaal heel ambachtelijk (Snackbar Nose4Food).

Bob Hutten vraagt zich af waarom een bedrijf eigenlijk 6-15% rendement moet hebben. Het gaat er bij hem om iets toe te voegen, samen met zijn medewerkers, die hij ‘samenwerkers’ noemt. Volgens hem zit alles behoorlijk vast en verandert er weinig. Bob is in staat met zijn eigen bedrijf het toch iets anders te doen, een geloofwaardige keten in te richten. Weliswaar iets duurder maar met meer waarde: Ambachtelijk en transparant, waarin de boer is meegenomen. Dat gaat Hutten goed af.

Hutten is een food service bedrijf, gericht op buitenshuis eten. Wij eten ongeveer 1/3de van onze calorieën buitenshuis. Die overige 2/3de halen we bij de supermarkt. Daar ligt het toch wat anders. Zowel de brood sector als de groente en fruit sector kampen met het prijsprobleem. De rek is eruit gaf Gert Mulder (Groentenfruit Huis) al aan. Ook hier blijkt de supermarkt de sleutel in handen te hebben. Kenmerkend voor een keten met weinig merken (groente en fruit en brood, zoetwaren, maar ongetwijfeld ook de vleeswaren), is de macht van de supermarkt. Dat betekent dat van daar uit ook de verandering gezocht moet worden. Ton Baas (directeur VBZ) noemt de beslissingskracht van de supermarkt bepalender dan die van de overheid. Inmiddels heb ik een afspraak staan met een supermarkt.

Dat waren wat gedachten over het krachtenveld en de veranderingen na de eerste 11 interviews voor HAS Voedseldialoog. Volgende week nog meer. Heb je zelf ook ideeën, laat het weten!