Gastblog – Jasper den Besten: Hoe laat je kinderen tegenwoordig een passie ontwikkelen voor groente?
Hoewel deze titel anders doet suggereren ben ik waarschijnlijk een van de oudste bloggers van Nederland en dit is mijn eerste blog. Toen ik het thuis vertelde dit weekend, keek een van de kinderen heel erg verbaasd en vroeg vertwijfeld of ik wel wist wat een blog was. Het kan verkeren dus.
Lokale flora
Het schijnt heel ongebruikelijk te zijn om jezelf in een blog voor te stellen, maar ik doe het toch maar even. Ruim 60 jaar geleden heb ik Rotterdam verblijd met mijn komst, maar verhuisde al snel naar Zwolle. Daar nam mijn oma, die lerares was geweest aan een lagere school, me elke woensdagmiddag mee op ontdekkingstocht door de lokale flora. Daar is vermoedelijk de kiem gelegd voor mijn passie voor planten in het algemeen en groenten in het bijzonder. Want een salade uit de natuur was niets nieuws. En Klazien uut Zalk was geen onbekende van ons, niet gek dus dat we in nieuwe teeltsystemen naar sturing op gezonde inhoudsstoffen van planten kijken.
De oude Hortus
De middelbareschooltijd heb ik in Vleuten (thans Utrecht) doorgebracht. Ik kwam graag in de oude Hortus in de stad en mocht van de beheerder (bijna) altijd wel zaad meenemen en thuis proberen dat te zaaien. Mijn passie voor planten en die voor zaadkieming in het bijzonder kwamen in een stroomversnelling.
Biologie het leukste vak?
Op de middelbare school dacht ik dat biologie wel het leukste vak zou worden. Wat hebben ze me teleurgesteld. Hoe weinig ‘plant’ kun je in het vak biologie stoppen. Gelukkig had ik wel snel door dat de ademhaling uit de humane biologie overeenkomst vertoonde met die in planten, dat genetica vrij universeel is en zo nog wat zaken. Dat maakte het nog een beetje leuk.
Local voor local
Toen ik 12 jaar was, kon ik meteen in de lokale tuinbouw beginnen met werken. Het was een mooi bedrijf met een verwarmde kas en vollegrond waar met zowel vruchtgroenten als bladgewassen werden geproduceerd. ‘Onze’ raapstelen en postelein waren de lekkerste uit de hele omgeving. Prima voorjaarsgroenten, local voor local was toen nog niet uitgevonden, en altijd supervers en boordevol gezonde inhoudsstoffen. Jammer dat je er alleen stamppot of te lang gekookte groente van maakte. Beide producten zijn weer helemaal terug in de lekkerste recepten.
Telen zonder daglicht
De keuze voor Wageningen was snel gemaakt, en met een combinatie van genetica, plantenveredeling, tuinbouw en een onderwijsaantekening, belandde ik in 1981 aan de HAS. Naast tuinbouwonderwijs mag ik me tegenwoordig als lector bezighouden met nieuwe teeltsystemen, en telen zonder daglicht is daar een belangrijk onderdeel van.
Zorgen over de kinderen van nu
Ik maak me wel zorgen over de kinderen van nu. Zijn die oma’s en toegankelijke Hortus-beheerders er nog wel? Zit er inmiddels veel meer ‘plant’ in het vak biologie? Hoe moeten die arme kinderen dan een passie voor planten ontwikkelen en weten dat meer groente nog lekkerder en gezonder is? De sector heeft keihard behoefte aan gepassioneerde jonge professionals die de toekomst gaan bepalen.
Project GrowWizzKid
Gelukkig is er hoop, in de vorm van het schooltuintje 2.0 genaamd GrowWizzKid, een innovatief onderwijsconcept dat basisschoolkinderen leert over de herkomst van groenten, hoe het geproduceerd wordt, hoe je het eet, hoe gezond het wel niet is en nog veel meer. Dat gebeurt allemaal met een meerlaags binnenteeltsysteem met LED verlichting, zie www.growwizzkid.nl. Er komt er binnenkort ook op een Bossche basisschool te staan. Planten telen met een app, dat geeft niet alleen hoop, dat komt helemaal goed! Over 15 jaar staat de hele groentenketen op z’n kop.