Jeroen Bosch College #1: Hoe gezond zijn de leerlingen van het VWO en VMBO?

HAS Hogeschool heeft ons, drie VWO5-leerlingen van het Jeroen Bosch College, een opdracht gegeven om een manier te bedenken waarmee wij jongeren bewuster kunnen maken van een gezond leven. Want gezond leven is belangrijk. Door ‘ongezond’ te leven, dus onvoldoende beweging, weinig variatie in het dieet, veel stress, te weinig slaap, etc., zal men op latere leeftijd meer kans hebben op gezondheidsproblemen. In Nederland hebben mensen met een lage SES (Sociaal Economische Status), 19 jaar eerder last van gezondheidsproblemen dan mensen met een hoge SES. Tijd voor een onderzoekje bij ons op school…

Om de achtergrond hiervan te onderzoeken hebben we een enquête afgenomen op onze eigen school, het Jeroen Bosch College. Van het VMBO-t hebben 88 leerlingen uit 1ste klas en 64 leerlingen uit de 4de klas meegedaan. Van het VWO-Gymnasium hebben 25 leerlingen uit de 1ste klas en 30 leerlingen uit de 4de klas meegedaan. Zo konden wij onderzoeken of  er een verschil was in leefstijl tussen 1ste en 4de klassers en tussen VMBO-t en VWO. Onze enquête bevatte vragen als: “Hoe vaak ga je per week naar een fastfoodketen?”, “Hoe vaak ontbijt je per week?”, “Hoeveel uur slaap je per nacht?” en “Hoeveel uur sport je per week?”.

Uit ons onderzoek is gebleken dat op een aantal vlakken VMBO-t’ers ongezonder leven dan VWO’ers (zie grafiek 1). Van het 4 VMBO-t gaat ongeveer 41% van de leerlingen meer dan 4 keer per maand naar een fastfoodketen, terwijl slechts 10% van de 4 VWO leerlingen dit doet. Tussen de 1e klassen van VMBO-t en VWO zagen wij weinig verschil, zij gaan nooit of 1 tot 2 keer per maand  naar een fastfoodketen.

VMBO-t leerlingen zijn wel genoeg bezig met sporten (zie grafiek 2). Meer dan 50% van hen sport meer dan 4 uur per week. Bij de eerste klassen is er maar weinig verschil tussen VMBO-t en het VWO. Bij de vierde klassen zit wel een verschil. In 4 VMBO-t zitten er veel meer leerlingen die per week meer dan 4 uur sporten. Dit is ongeveer 53% van de 64 leerlingen. In 4 VWO sport maar 33% van de 30 leerlingen. In 4 VWO sport het merendeel van de leerlingen juist minder 4 uur per week. Dat zijn er veel meer dan in 4 VMBO-t.

Als het gaat om slapen dan zijn de VMBO-t’ers wel gezonder bezig dan de VWO’ers (zie grafiek 3). In de eerste klas slaapt bijna iedereen nog wel goed. In de 4de klassen komen er verschillen. In 4 VWO slapen leerlingen minder lang dan in 4 VMBO-t. 4 VMBO-t is in dit opzicht gezonder dan de 4 VWO’ers.

Ook vroegen wij naar het alcoholgebruik en naar de rookgewoonten, maar hier zijn wij verder niet op ingegaan. Dit betekent niet dat de rook- en drinkgewoontes geen maatschappelijke problemen zijn, maar wij vonden de eet-, sport- en slaapgewoonten belangrijker. Ook bleek uit onze enquête dat er niet veel jongeren zijn die roken/regelmatig alcohol drinken. Maar er is wel het een en ander wat verbeterd kan worden in de leefstijl van jongeren. Wij hebben gekozen om ons niet alleen te focussen op leerlingen van het VMBO-t, maar ook op de leerlingen van het VWO, omdat wij vinden dat zij ook verbeterpunten hebben. Hiermee was ons doel bepaald: wij willen jongeren bewuster maken van een gezonde leefstijl. Maar hoe?

Jongeren hebben natuurlijk te maken met de puberteit, dus dit maakt het lastig om ze te bereiken. Maar aan de andere kant, wij zijn ook jongeren, dus misschien kunnen wij ze wel bereiken omdat wij ze beter begrijpen. Informeren via een presentatie gaat niet werken, het is te kort om iemand over te halen, het idee om gezonder te gaan leven moet even inwerken op iemand. Want als iemand ons zou vertellen dat wij ongezond leven en gezond moeten gaan leven omdat wij anders later meer kans hebben op gezondheidsproblemen, dan zouden we juist in de verdediging schieten, want zo ongezond leven wij helemaal niet!

We moesten op zoek naar andere manieren om te informeren en kwamen op het idee om social media te gebruiken. Via een website, Facebook en Instagram, wilden wij jongeren informeren over “gezond leven”. Daarnaast wilden wij ze ook stimuleren om wat gezonder te gaan leven. We zijn begonnen met een hashtag: #wijlevengezond.