Interview – Varkenshouder Vermeer #5: Een toekomst met minder varkens?
In Brabant wonen 2,5 miljoen mensen, 6 miljoen varkens, 700.000 koeien en 27 miljoen kippen. Dit staat in een artikel van de NOS afgelopen juli. Het aantal bedrijven is verminderd de laatste 16 jaar, maar het aantal dieren is toegenomen. Voor het provinciehuis in Den Bosch staan varkens. In de buurt van het bedrijf van Jan Vermeer zijn nog 6-7 varkenshouderijen. De provincie Noord Brabant heeft aangekondigd het aantal varkens in de provincie te willen verminderen. Dat zou het ombuigen van een trend betekenen. We spraken erover met Jan Vermeer, varkenshouder in Moergestel…
Schone lucht
De varkenshouderij in Brabant staat ter discussie. Het gaat hier om de volksgezondheid. Ik vroeg Jan ernaar: Behalve dat hij wist dat mensen in het buitengebied vaak gezonder zijn dan in steden, vond hij ook wel dat er luchtwassers geplaatst moeten worden. Sinds de jaren 80 werd vooral ammoniak uit de lucht gewassen. Toen kenden we nog zure regen. (O ja!) Nu met de nieuwe stalsystemen, wordt de mest ondergronds opgeslagen en is de ammoniakuitstoot ook minder.
Luchtwassers
“Het moet rond die bedrijven gewoon niet stinken, daar hebben mensen last van”, vindt Jan. Er komen meer maatregelen aan. Hij zal nog meer luchtwassers moeten plaatsen en dat gaat hem 2 ton kosten. Die luchtwassers die hij al geplaatst heeft, hebben veel opgeleverd. Ze zuiveren niet alleen de stank maar ook het fijn stof. “Ja, ik zit te wachten tot ik ervoor betaald wordt”, grapt hij: “Die lucht gaat er onderhand schoner uit dan dat hij erin gaat”. Zelf gebruikt hij regelmatig een stofkap, vooral bij het laden van dieren. Eigenlijk is hij nu voor het eerst in 15 jaar stevig verkouden.
Plannen van de provincie
De provincie Noord Brabant heeft aangekondigd het aantal varkens in de provincie te willen verminderen. Jan, als ondernemer denkt daar wel het zijne van. Als de provincie wil dat hij die extra luchtwassers aanlegt (kosten: 2 ton). Zal hij die terug moeten verdienen. Dat kan alleen als hij meer varkens gaat houden. Interessant dilemma.
Opvolging
Jan heeft 3 zonen, de oudste 2 zullen geen boer worden, maar de jongste, nu 14, heeft het boeren ondernemerschap misschien wel in zich. Jan is hoopvol. Over vijf jaar weet hij meer. Ondertussen hoopt hij te kunnen uitbreiden: “Nog 100 zeugen en 2000 vleesvarkens erbij. Want als ik die luchtwassers moet plaatsen moet ik die investering toch terugverdienen.” Ik was verbaasd. De plannen van de provincie zijn toch minder varkens? “Ja dat is wel hun doelstelling, maar dat is geen reden om me daaraan te houden,” zegt Jan.
Dus jij ziet geen toekomst met minder varkens?
Dat vroeg ik hem: “Nee die worden altijd wel ergens gehouden. Voor een deel van de mensen is het zuur. Er zijn echt wel gedwongen stoppers, zowel grote als kleine boeren.” Jan benut ook de kansen, die hij voorbij ziet komen: “Als ziet je dat de sector goedkoper wordt en dat andere dingen goedkoper worden en dan denk ik: ik kan er wel wat bijzetten. Tja je bent ondernemer natuurlijk.” Voor Jan Vermeer is het belangrijk dat hij zichzelf er goed bij voelt. En dat zijn echtgenoot ook daarin mee wil en dan moet het ook nog te realiseren zijn. Bij de bank. Maar het goede gevoel is het belangrijkst.
Nabrander: zorgen
Jan stuurde nog een mailtje daags na het interview. Hij had het waardevol gevonden om zijn verhaal te doen. Job van Dommelen (de stagiair) en hij vonden eigenlijk dat elke boer dit minimaal 3x per jaar zou moeten doen met burgers. En er kwam nog een nabrander. Ik vraag in de interviews voor HAS Voedseldialoog altijd over zorgen voor de toekomst. Jan schreef me zijn zorgen: “Waar ik me wel eens zorgen over maak is de invloed van de linkse groene journalisten in de media en de social media. Die betaald worden door de Postcode Loterij.” In 22 jaar bij de ZLTO heeft hij als boer veel met burgers en bestuurders om de tafel gezeten. Maar door de media druk van nu en de afrekencultuur, durven bestuurders niet meer hun nek uit te steken. Jullie hebben gezien hoe ingewikkeld sommige zaken in elkaar steken.” En juist dat verhaal zal wat vaker verteld moeten worden….
Dit was de laatste van de 5 blogs over de varkenshouderij van Jan Vermeer in Moergestel. Reacties zijn altijd welkom!