Interview – Agriprogress #2: Nederlandse landbouw in Roemenië
Het wordt enorm gestimuleerd, met subsidies van wel 50 tot 90% om in Roemenië grote bedrijven op te zetten. Nu is het nog zo dat Roemenië met 14x de oppervlakte van Nederland, een verwerkte melkproductie van 1 miljard liter heeft (en 3 miljard in het grijze circuit, dat in emmertjes naar de buren gaat). Roemenië telt nog altijd 500.000 kleine boeren. Tegen een Nederlandse melkproductie van 14 miljard liter, door ruim 16.000 Nederlandse boeren op een veel kleiner oppervlak. Roemenië-deskundige Pieter Helfferich van Agriprogress, is aan het woord…
Melkveehouderij in Roemenië
In Roemenië kun je de kostprijs van melk laag houden: bij goede boeren op 23-24 cent per liter. In Nederland is dat ongeveer 33-32 cent per liter. Toch gaat het allemaal maar langzaam in die landen. Er is nauwelijks opleiding en opmerkelijk is dat veel Roemenen helemaal niet willen werken in de agrarische sector. Er worden in bepaalde regio’s bijvoorbeeld veel melkrobots verkocht. Die zijn duur: wel 100.000 Euro. “Klopt dat plaatje wel?,” vraagt Pieter zich hardop af. Dat komt dus vooral omdat er geen arbeidskrachten te vinden zijn, die dit werk willen doen en is daarnaast het gevolg van de subsidies.
Een eigen akkerbouwbedrijf
In 2008 is Pieter met een aantal mede-investeerders zelf met het aankopen van land in Roemenië begonnen. Later is hier een bedrijf opgezet. De waarde van het land is hiermee verdubbeld, en -gerekend met het bedrijf erbij- zelfs verviervoudigd. Van 2011-2016 was hij directeur van een ander akkerbouwbedrijf van 800 ha. Dit bedrijf is inmiddels verkocht.
Bekijk hier beelden van de boederij Holland Dairy House in Roemenie met de huidige boer(Taal: Roemeens).
Twee clusters van bedrijven opgezet
Het Holland House of Horticulture & Holland Dairy House zijn twee clusters van bedrijven, die Pieter als project voor Agriprogress heeft opgezet. Zeven samenwerkende bedrijven uit het Westland, toeleveranciers voor de tuinbouw. Ze bouwen complete kassen in Roemenië. Pieter vertelt: “Drie weken geleden hebben we een kas geopend van 1,7 hectare, die deels met aardwarmte verwarmd wordt. Nu komen tomaten nog uit Nederland. Maar de Roemeense overheid wil dat minimaal 51% van de tomaten uit Roemenië komt. Voor de melkveehouderij heb ik hetzelfde gedaan met 15 bedrijven.” Pieter werkt samen met partners, experts in bijvoorbeeld melkveehouderij zuivel, akkerbouw en tuinbouw. De werkwijze: hij ontwikkelt project ideeën, hij zoekt experts, investeerders en bedrijven erbij en is zelf projectleider, organisatie adviseur en marktontwikkelaar.
Boer David van ‘Boer zoekt vrouw’
Boer David toonde grootse ambities tijdens de ‘Boer zoekt vrouw’ uitzendingen, maar Pieter vraagt zich af of hij het waar kan maken, als bedrijfsleider. “Tijdens de uitzendingen en zag ik nog weinig ontwikkeling.” Pieter kent hele goede voorbeelden van Nederlanders die slagen: Van de top 20 Roemeense melkveehouders zijn er 8 Nederlands. “Als je uit wilt breiden en ‘op schaal’ wilt boeren kun je beter naar Roemenië gaan.”
Roemenië en Oekraïne
Pieter is een expert van de Roemeense markt. Hij spreekt een aardig mondje Roemeens en kent er veel mensen. “Niet om stoer te doen”, vertelt hij: “Maar ik praat wel met staatssecretarissen en laatst sprak ik de Roemeense minister van Landbouw.” Wat betreft Oekraïne is hij wat terughoudender geworden. “Een hoop ellende meegemaakt. Er is nogal wat corruptie en als je er niet woont is het erg lastig. Zowel het rechtssysteem als de overheid, maken het een verschrikkelijk gedoe. Het land heeft een fantastisch potentieel maar wordt verziekt door mensen en structuur.” Sinds 2017 deelt Pieterzijn internationale ervaring met ondernemers. MKB bedrijven die overwegen te naar het buitenland te gaan, kunnen hem inschakelen als internationaliseringscoach. De eerste 3 dagen worden betaald door RVO (RVO, Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland).
Veel kansen
Het doel van al die Europese subsidies is om de verschillende landbouwsectoren daar te ontwikkelen en voor Nederland een markt te creëren voor het Nederlandse bedrijfsleven maar ook voor het Nederlandse praktijkonderwijs en onderzoek in Roemenië. Daar is namelijk nog veel in te doen.
Zijn er geïnteresseerde ondernemers/investeerders onder de lezers van HAS Voedseldialoog? Die kunnen bij Pieter terecht. Hij zoekt altijd naar nieuwe investeerders en jonge ondernemers/bedrijfsleiders (die zich daar willen vestigen) voor de vele kansen die er zijn.
Blog 1 gemist?
Lees de blog: zeshonderd man in de rij met een emmertje melk