Interview – True Price #2: Een nieuwe economie
De werkelijke prijs betalen voor je voedingsmiddel, waarin de gemaakte kosten of geleden schade meegerekend worden. Zoals op gezondheid, sociale aspecten, milieu. In de economie worden dit ‘externe kosten’ genoemd. Raar eigenlijk. We spreken hierover met Michel Scholte, oprichter en mededirecteur van het bedrijf True Price. True Price houdt zicht bezig met het berekenen van die werkelijke kosten.
Hoe bereken je dan de werkelijke prijs? Bananen
Een voorbeeld: In opdracht van Fairtrade International heeft True Price gerekend aan de externe sociale en milieukosten die voortkomen uit de teelt van bananen. Zij onderzochten die kosten in de vier belangrijkste producerende landen: Colombia, de Dominicaanse Republiek, Ecuador en Peru. Bij 15 Fairtrade plantages en 97 kleine boeren. Wat bleek? Voor Fairtrade bananen wordt per doos $3,65 niet meegerekend in de supermarktprijs en bij de gewone bananen was dat $6.70. Meer details kun je hier lezen.
6x kapitaal
Naast de echte prijzen, heeft True Price ook een methode ontwikkeld om impact in kaart te brengen op zes kapitalen: financieel kapitaal, sociaal kapitaal, natuurlijk kapitaal, geproduceerd kapitaal, intellectueel kapitaal en menselijk kapitaal (hier hoort gezondheid ook bij). Het kunnen effecten zijn van een project (bijvoorbeeld voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt), van een product (bananen), of van een bedrijf (Akzo Nobel). Hier worden in tegenstelling tot bij de true pricing ook positieve impacts meegenomen, zoals banencreatie. Alles wordt uitgedrukt in geld, een ‘geïntegreerde winst-verlies berekening’. Er komen mooie plaatjes uit.
Een voorbeeld: het Hollandse bordje
Daarop ligt een aardappel, een gehaktbal, sperzieboontjes, een glas melk en als dessert een stukje chocolade. “Hier wordt aan gerekend in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken, in samenwerking met Wageningen Economic Research (WER)” vertelt Michel. “Met de verschillende vertegenwoordigers (stakeholders) van de aardappel (de teler), de sperzieboontjes (de tuinbouwer), gehaktbal (de vleesverwerker), melk (de zuivelorganisatie), chocolade (de cacao organisatie) hebben we voor 40 indicatoren van deze 6 dimensies het effect in Euro’s kunnen inschatten. Resultaten zijn nog niet gepubliceerd om het moment van schrijven van deze blog.
Gezondheid
Daar heb ik natuurlijk in het bijzonder belangstelling voor. “Waar zit gezondheid dan?”, vroeg ik. Dat zit bij het menselijk kapitaal, één van de 6 dimensies. “Hoe ga je dan te werk, om daar de externe kosten van te bepalen?” Michel antwoordt: “Daarvoor gebruiken we wetenschappelijke publicaties. Die schatten in eerste instantie bijvoorbeeld de gezondheidsimpact. Vervolgens valideren we die inschatting met de stakeholders, zoals de aardappelteler, en de zuivelorganisatie.”
Sperzieboontjes en aardappelen
Michel vertelde me dat het boontje minder gezond is dan de aardappel op basis van de hoeveelheid suiker die erin zit. Dat verraste me wel enigszins, zoveel suiker zit er niet in een boontje. Dus ik vroeg hem of er ook vezels en vitamines zijn meegenomen. Dat was zeker het geval. Maar beide producten droegen sowieso positief bij aan de werkelijke prijs. Dus, concludeer ik dan: ze vergroten beiden het menselijk kapitaal, door gezondheid. In andere woorden, hebben een positief effect op gezondheid.
Kristalprijs
Michel vertelt trots dat al twee van hun opdrachtgevers de Kristalprijs hebben gewonnen: Akzo Nobel in 2015 en Alliander in 2016. De Kristalprijs van het Ministerie van Economische Zaken wordt sinds 2004 jaarlijks toegekend aan de winnaar van de Transparantiebenchmark. Deze benchmark brengt de transparantie in maatschappelijke verslaglegging in beeld van de grootste ondernemingen in Nederland. Dus: hoe duidelijk zijn deze ondernemingen in hun jaarverslag over hun effecten op de maatschappij. Natuurlijk is het werk van True Price niet het enige waar ze op gewaardeerd zijn door de jury.
