Staan er straks rode logo’s op Oreo koekjes en M&Ms?

Consumenten helpen gezondere keuzes maken. Het blijft een uitdaging. In het vorige week gepubliceerde Nationale Preventieakkoord heeft staatssecretaris Paul Blokhuis aangekondigd dat Nederland ook weer een voedselkeuzelogo zal krijgen. Voor eind 2020.

Het duurt de Nederlandse food sector eigenlijk allemaal al veel te lang

Twee jaar geleden is het Vinkje, het vorige voedselkeuzelogo afgeschoten. En er is tot nu toe niets voor in de plaats gekomen. De supermarkten verzetten zich inmiddels niet meer tegen een ‘rood’ logo op de verpakking, lieten zij afgelopen donderdag weten in het NRC. Ze vinden het niet langer een probleem dat producten als ongezond gekenmerkt worden. Dat opent de weg voor bijvoorbeeld het Franse NutriScore systeem, dat met stoplichtkleurtjes 1 enkel oordeel (gezonder of minder gezond) over een product geeft.

Ook Nederlandse consumenten waarderen NutriScore

De Consumentenbond, altijd al enthousiast over stoplichten op voedingsmiddelen, vond afgelopen voorjaar in consumentenonderzoek dat het NutriScore systeem (zeer) gewaardeerd werd door 62% van de Nederlandse consumenten. Voor de favoriete Engelse stoplichten was dat percentage maar een beetje hoger, namelijk 69%. In het Engelse stoplichtensysteem worden afzonderlijke kleurtjes gegeven voor zout, suiker, (verzadigd) vet. Het is dus ingewikkelder voor consumenten. Die moeten dan nog zelf besluiten wat ze belangrijker vinden: zout, suiker of (verzadigd) vet.

Schijf van Vijf

Net als de staatssecretaris vinden de supermarkten wel dat het voedselkeuzelogo aangepast moet worden op de Nederlandse situatie. De criteria van de Schijf van Vijf moeten erin worden verwerkt. Maar stoplichten houden ze niet meer tegen. Internationaal wordt het Franse systeem ook omarmd: België, Portugal, Spanje allemaal hebben ze aangekondigd dat ze het Franse NutriScore in gaan voeren als voedselkeuzelogo.

Hoe geschikt is het Franse voedselkeuzelogo voor Nederland?

Ik was wel benieuwd! Ik ben met een huis-, tuin- en keuken onderzoekje begonnen. De voorraadkast en de koelkast bekeken. De Coca Cola Light, Appelsientje, volle yoghurt, Becel halvarine, kidneybonen in blik, belegen kaas (48+ en 30+), Unox tomatensoep en olijf olie heb ik onderworpen aan een test: passen ze in de Schijf van Vijf en wat is hun ‘NutriScore’?

Lastig!

Het was best nog even een puzzel hoe precies de NutriScore te berekenen. Ik moest er echt even voor gaan zitten. Misschien heb ik er toch nog foutjes in gemaakt (disclaimer!). Om te kijken of ze in de Schijf van Vijf passen, kon ik de producten met de Kiesikgezond? App scannen. Dat was een stuk gemakkelijker.

Kidneybonen en sinaasappelsap

De overeenkomsten tussen de NutriScore en de Schijf van Vijf vielen me tegen. Over de kidneybonen zijn de systemen het eens met elkaar. Voor oliën en vetten en 30+ kaas is de NutriScore veel strenger. Terwijl de Unox soep, Coca Cola Light en de volle yoghurt gezonder gevonden worden in Frankrijk, dan hier in Nederland. Meer overeenstemming is er over sinaasappelsap en belegen kaas, beide geen gezonde keuzes. Hoewel… kaas, een E-score? Dit soort verschillen kunnen worden opgelost als de criteria van de Schijf van Vijf verwerkt worden in het voedselkeuzelogo. Dat is best een klus. Maar goed te doen, denk ik. Om te beginnen zou je de Schijf van Vijf producten allemaal een A-score kunnen geven. Daarna begint het echte rekenwerk pas, waarbij stimuleren van productverbetering ook een doel moet zijn van die nieuwe criteria.

Ik ben optimistisch!

Overheid, supermarkten, Consumentenbond, alle neuzen lijken dezelfde kant op te staan. Het verwerken van de Schijf van Vijf criteria moet nog wel gebeuren. En of het nu precies het NutriScore logo wordt, is naar mijn idee minder van belang. Als we straks maar een voedselkeuzelogo hebben waarmee consumenten met 1 oogopslag kunnen zien of het product een gezondere of ongezondere keuze is. Dat kan goed met stoplichtenkleurtjes.

Wat gaan de A-merken doen?

De supermarkten verzetten zich niet meer tegen ‘rood’. Dat geldt voor de eigen huismerk artikelen. Maar zolang zo’n voedselkeuzelogo vrijwillig is, blijft het natuurlijk wel de vraag of ook de fabrikanten van A-merken, zoals Coca Cola, M&M, KitKat, Oreo koekjes, Lays chips, Magnum ijs straks echt een ‘rood’ logo op hun verpakking gaan zetten.

De consument zou daar wel mee geholpen zijn.