Interview – Coco Conserven #2: De minst duurzame tosti’s ter wereld
Coco Conserven is het conserveer bedrijf van Sascha Landshoff, Vera Bachrach en Joris Jansen. Het bedrijf is het logische vervolg op de Tostifabriek: middenin Amsterdam de ingrediënten produceren voor het maken van tosti’s. Twee varkens voor de ham en 2 koeien voor de kaas en 100m2 graan voor het brood. Er is een filmpje van, en nog veel meer over te vertellen. We spraken met Sascha voor de blog HAS Voedseldialoog…
De Tostifabriek
Sascha vertelt: “In eerste instantie wisten we echt niet waar we mee bezig waren, daarom hebben we heel veel experts ingevlogen. We wilden echt met onze handen in de klei en moesten dus veel leren. Niet alleen inhoudelijk maar ook bedrijfseconomisch. We runden eigenlijk gewoon een boerenbedrijf. We liepen tegen van alles aan.”
Gangbaar of biologisch?
Zo moesten ze overwegen of we gangbare of biologische graan gingen verbouwen. Omdat het maar een kleine akker was (100 m2) moesten ze wel gangbare graan verbouwen, met biologische kippenmest. Dat dan weer wel. “Grondmonsters hebben we in Wageningen getest. Voor alles verzamelden we informatie, heel veel geleerd. Alleen de varkens”, Sascha geeft toe: “Daar weet ik nog steeds niks van. Die hebben na 6 maanden hun streefgewicht bereikt. Daar hoefden we echt niks voor te doen.”
Varkens houden van het zonnetje
“Nu ja,” Vera vulde aan: “We hebben wel geleerd dat ze keihard verbranden als ze in de zon staan. Dat je ze met zonnebrand moest insmeren.” “Elke dag met Nivea factor 40. De biologische varkentjes zijn niet gewend om in de zon te liggen, maar ze vinden het heerlijk,” weet Sascha nu. “Bruin worden ze niet. Ze worden helemaal rood en dan gaan ze vervellen. Super schone dieren (Wim en Max), slim en heel gemakkelijk. Slachten mochten we niet zelf. Daar moet je een licentie voor hebben. Dat is Europees geregeld. We zijn wel met zijn allen meegegaan naar het slachthuis.” Dat is uitgebreid te zien op het filmpje. Er werden 4 hammen van gemaakt. De rest is opgegeten tijdens een groot slachtfeest met 400 man.
Het brood
Eind maart ging pas het graan de grond in, dat was aan de late kant. Boerenwijsheid zegt: ‘Een week later zaaien is een dag later oogsten’. “We hadden het druk met stallen bouwen. En na het zaaien zaten die Amsterdamse stadsduiven al het graan op te eten. Hadden we ook niet aan gedacht. Toen moesten we de hele dag heen en weer rennen om de duiven te verjagen en snel vogelverschrikkers bouwen. Uiteindelijk hebben we een net gespannen.” Zo gebeurde er steeds van alles.
Tarwe gras
Zo kwam er, toen het tarwe net opkwam, een boer langs en die zei dat het gras was. Dat was gênant, we zagen de kop alweer in de Volkskrant. “Stadse kinderen planten gras. Maar gelukkig viel het mee. Hij had het verkeerd. Toen eenmaal de duiven wegwaren moesten we onkruid wieden, dat ging best goed.
Het kaf van het koren scheiden
Dat hebben ze ook gedaan door te dorsen met een vlegel. “We hebben er 3 dagen over gedaan met zijn zessen. 100 m2 als maar slaan kaf van het koren scheiden met een ventilator. Die hebben we nog steeds. Die staat beneden nu om onze blikken te drogen. Het kaf, dat waait weg, dat is lichter. Alles met de hand, want de hoeveel heden zijn te klein voor de machine, dan verlies je het bijna allemaal, het blijft in de machine zitten.
De zwartste dag van de Tostifabriek
Sascha: “We hebben zelf broodgebakken met de ovens van Bakkerij Den Hartog. Dat hadden we nooit moeten doen: we vertrouwen erop dat we dat wel konden. Het leek ons wel leuk alle 24: ieder bakte een brood. Maar de helft van de broden mislukte. Na 9 maanden ploeteren was de helft van het brood mislukt. Het deeg was niet goed gevouwen, waardoor er grote luchtbellen inkwamen. Dat was echt de zwartste dag van de tosti-fabriek. We hebben ervan ge-kaas-fondued.
Grapje van de biologische boer
De koeien leverden veel publiciteit op. “Het kwam door de biologische boer, Jeroen Robbers,” volgens Sascha: “Koe Els was al vroeg, na 2-3 maanden, van haar kalf gescheiden. Dat gebeurt meestal na 4 maanden. Nu ging ze om haar kalf roepen. Ze stak haar hoofd door het raam, we zaten aan het water, en ze schreeuwde van s‘ ochtends 8 uur tot ‘s avonds laat. Toen hebben we 3 dagen lang Show-nieuws, de dierenbescherming, brandweer, politie, AT5, NOS op de stoep gehad. We waren meteen bekend. Dat heeft onze boer goed gedaan, zonder ons iets te zeggen. Ons Amsterdammers opgescheept met een loeiende koe.”
Echt een heel leuke boer
De reacties zijn ook wel een beetje voorspelbaar: iedereen gebruikt de situatie als kapstok voor zijn eigen mening: dierenbescherming, industrie, consument. Het tweede plannetje van de boer ging trouwens niet door. “Hij had ons ook opgescheept met een zwangere koe. Die beviel 3 dagen na afloop van het project. Wij dachten al, ‘wat wordt die dik! Wat is er aan de hand?’ De boer hoopte dat er opeens een kalf lag bij het uitmesten van de stal. Echt een hele leuke boer.”
Tosti’s in september
“Een half jaar lang nodigden we buurtbewoners, schoolklassen en andere mensen uit om te komen kijken of te helpen bij het voeren van de varkens, het melken van de koeien, het uitmesten van de stallen en het maken van de kaas en de ham. In augustus oogstten we het graan en in september presenteerden we de tosti’s tijdens een groot oogstfeest.
De minst duurzame tosti’s ter wereld
Na 9 maanden konden we uiteindelijk 380 tosti’s produceren. “Ik denk dat het de minst duurzame tosti’s ter wereld waren, alleen al vanwege de hoeveelheid arbeid die erin zat. Maar tijdens dit project groeide wel onze liefde voor de industrie en vroegen we ons steeds vaker af: kun je écht lekker voedsel opschalen zodat het zonder in te hoeven boeten op smaak toch duurzamer wordt?”
Zo ontstond Coco Conserven. Daarover meer in de volgende blog. Reacties op de Tostifabriek? Laat het weten!